‘Als je hier rondloopt dan merk je dat er iets bijzonders in de atmosfeer hangt. Moeilijk om in woorden te vangen, maar het heeft met kwaliteit van leven te maken. Je proeft het.’
maar eerlijk is eerlijk – merlijn trouw heeft zich wel driemaal achter de oren gekrabd voordat hij anderhalf jaar geleden besloot om zijn comfortabele baan bij een gerenommeerd organisatie/adviesbureau in te ruilen voor de directeurspost van olmenes. moest een jonkie van 37 jaar wel aan het hoofd willen staan van een instel- ling met 170 gedreven medewerkers, vroeg hij zichzelf af. en kon wat er op olmenes allemaal gebeurde financieel eigenlijk wel? op dat moment had de zorginstelling zo- juist besloten om de oude statige villa op het terrein op te knappen als onderkomen voor vier bewoners met grote gedragspro- blemen, zodat zij de leefruimte kregen die de begeleiding noodzakelijk vond. ‘ik dacht: er klopt budgettair eigenlijk niets van, maar het is wel fantastisch.’ Het typi- sche olmenes staaltje van verbeelding aan de macht trok merlijn uiteindelijk over de streep. ‘Hier wilde ik deel van uit maken. ik hou per slot wel van een beetje eigen- zinnigheid en onconventioneel handelen om zaken voor elkaar te krijgen.’
Olmenes is een antroposofische dorps- gemeenschap voor bewoners met een verstandelijke beperking, waar in het leven van alledag ook de medewerkers een vanzelfsprekende plaats innemen.
De antroposofische grondslag is belang- rijk, benadrukt de jonge directeur, maar is beslist geen dogma. Bewoners en hun ouders hoeven niet van antroposofische huize te zijn, net zo min als de medewer- kers. enige affiniteit met de denkwijze van olmenes volstaat. ‘Het belang dat we aan de antroposofie hechten, uit zich er in dat alles wat we hier doen met aandacht en intensiteit gebeurt. Zonder die overtui- ging had olmenes nooit bestaan.’
vanuit de gedachte dat bij ieder individu een eigen ontwikkelingtraject past en dat mensen het beste gedijen in onder- linge verbondenheid, verrees zestien jaar geleden een voor noord-nederland unieke woon-werkgemeenschap van ruim 50 hec- tare, middenin de bossen van Appelscha. een dorp van en voor bewoners, opgebouwd uit woonvormen in twee kleine buurtschap- pen - elk aan een eigen brink, met daarom- heen achttien verschillende werkplaatsen.
inderdaad werk, beklemtoont merlijn. ‘olmenes doet niet aan dagbesteding. voor elke bewoner zoeken wij naar zinvolle taken waarin zij zich, hoe beperkt ook, beroepsmatig kunnen ontwikkelen. voor de een is dat de groentekwekerij, voor een ander onze bakkerij of de onderhoudsploeg van het bos. De zoektocht naar geschikt werk vergt nogal wat van de medewerkers, maar louter verzorgen en oppassen vinden we niet voldoende.’
Die visie en de beschutte opzet maken olmenes tot een buitenbeentje in de zorg, beaamt merlijn. ‘De bewoners wonen en werken op een en dezelfde plek. geen gedoe met busjes, zij lopen of fietsen over het terrein naar hun werkplek en nemen onderweg de tijd om een praatje met el- kaar te maken.’ rust, ritme en ruimte vormen de pijlers onder het dagelijks leven in olmenes, legt hij uit. De instelling kiest liever voor omgekeerde integratie door ac- tief de buitenwereld te betrekken bij het reilen en zeilen van de bewonersgemeen- schap. Bewoners en begeleiders wonen al naast elkaar. vrijwilligers komen de dorpsactiviteiten ondersteunen, zoals het begeleiden van bewoners ’s avonds in het internetcafé, of bij het maken van muziek.
De directeur ziet de toekomstige uitbreiding van dergelijke nieuwe gemeenschapsvormen als een van zijn hoofdtaken; zo leent de veilige omgeving van olmenes zich bij uitstek voor kinderopvang.
maar eerst de laatste bouwfase afronden. Als binnenkort de nieuwbouw aan de tweede brink in gebruik wordt genomen, groeit het dorp naar om en nabij 120 bewoners. ‘verder gaan we niet, de mense- lijke maat staat bij olmenes voorop.’
OlmenEs is een gemeenschap voor volwassenen met een verstandelijke beperking centraal in Noord Nederland. Antroposofie is onze basis. Wij bieden zorg, begeleiding en ondersteuning bij het samen wonen, samen werken en samen leven. Voor ons is de persoonlijkheid van de bewoner leidend, niet zijn beperking.